Vestingsteden in vredestijd
Na bijna 80 jaar van relatieve vrede zijn we het misschien vergeten, maar ook onze gewesten stonden eeuwenlang bekend als het slagveld van Europa, oftewel de ‘cockpit of Europe’. Militaire inkwartieringen, troepenbewegingen, versterkingen en fortenbouw hadden een grote impact op het wel en wee van de lokale bevolking. De restanten van woeliger militaire tijden blijven tot op vandaag het landschap tekenen. Ze zijn geïntegreerd in stedelijke structuren of blijvend onderwerp van herbestemmingsvraagstukken. Want een versterking, die laat zich niet zomaar afbreken. We focussen op vestingsteden Luik en Antwerpen en hun fortengordels.
Atelierweek
Goed gedrild door expert ter zake Piet Lombaerde spoorde dit atelier naar Antwerpen en Luik, de twee vestingsteden die omgordeld door forten het land in oorlogstijd konden beschermen, in theorie. Wat rest er nog van het militair erfgoed en (hoe) wordt het herbestemd?
In Luik gidsten Jan Vandersmissen en Roelandt Goors ons van het Saint-Laurent militair hospitaal, langs de wandelroute “Liège, la résistante”, naar het panoramisch zicht op de citadel, het monument van de Intergeallieerden en tot het Grand Curtius. Niemand zal vergeten waarom Luik de ‘vurige stede’ wordt genoemd.
Stadsarchivaris Werner Pottier was onze eerste compagnon in Antwerpen waar we binnen de oude Spaanse omwalling speurden naar poorten, schansen en bonte spechten. Joachim Piens leidde ons met de waterbus naar de Scheldeforten van Lillo en Liefkenshoek. Hij schreef in opdracht van de provincie een studie over het gebruik en de mogelijke toekomst van de Antwerpse forten. Dag twee verliep per fiets en tandem langs de Brialmontfietsroute in het zuiden en de Antitankgracht in het noorden met tussenstops in het Mastenbos, het fort van Ertbrand, het fort en vliegveld van Brasschaat. Dankzij de actiegroep Groenrand, vleermuisspecialist Wout Willems en Harry Van Praet van het Gunfire Museum weten we nu dat militair erfgoed van mensen én dieren is.
Resultaten
Lees onze documentatie en en ons statement over militair erfgoed.
Team
Robbe Anckaert, Gerben David, Tebe De Reu, Mattice Decuypere, Wolf Goetinck, Michel Jolie, Nisse Leempoels, Rune Van Den Steen, Ingmar Vanhooren, Pepijn Wauters, Levi Deldicque, riek Haeseryn, Titus Holemans, Oscar Sioen, Werend Veys, Lars Paridaen, Rick Jimenez Oquendo, Paul Putteman, Wannes Roelant, Fien Danniau, Bruno De Wever, Roeland Goorts, Toon Vrints.
Contact: fien.danniau@ugent.be