Geeft het drukke tafereel op het schilderij de Negenmeimarkt van Engelbert van Siclers een getrouwe weergave van de achttiende-eeuwse paardenmarkt in Sint-Amandsberg? We zien een komen-en-gaan van mensen van allerlei rangen en standen, presentatie van marktwaren, loslopende varkens en vee, en op de achtergrond de beroemde Gentse skyline. In dit atelier doken we in de iconografische details van dit fascinerende schilderij. We gingen op zoek naar zichtbare en onzichtbare elementen in het stedelijke landschap vroeger en vandaag. Aan de hand van een speurtocht in de rijke historische beeldcollecties verspreid in verschillende bewaarinstellingen in de stad, reconstrueerden we de evolutie in het wijk- en stadsbeeld van Sint-Amandsberg van de zestiende eeuw tot vandaag. De bevindingen van ons onderzoek presenteerden we in een tentoonstelling voor de buurt.

Team

Eline Bauters, Veerle Bauters, Lotte Bauweraerts, Elisa Bonduel, Marc Boone, Lukas Bury, Ava Cornelis, Liam Corthouts, Frank Cotman, Jelle Coussement, Lisa Daerden, Cas Demeulenaere, Timon Dhaeze, Tova Franck, Leendert Himpe, Rik Kempen, Otto Lagae, William Lejeune, Quinten Lelie, Thomas Niessen, Fien Piers, Ambika Sena, Roxane Simkens, Anne-Laure Van Bruaene, Mies Van den Bossche, Thia Van den Brande, Jelle Vandekinderen, Tineke Van Gassen, Marie Verroonen

Contact: fien.piers@ugent.be of thia.vandenbrande@ugent.be (studenten), tineke.vangassen@ugent.be (medewerker)

Resultaten

Stap 1: Verkennen geschiedenis Sint-Amandsberg en tentoonstellingsinspiratie

Na een eerste kennismaking en brainstorm maandagvoormiddag trokken we richting het STAM. Daar is het originele schilderij van Van Siclers over de Negenmeimarkt te bewonderen. In het STAM kregen we uitleg van tentoonstellingsmakers Brecht Dewilde en Wout De Vuyst. Zij gaven ons een inkijk in de voorbereidingen van de nieuwe tentoonstelling Skyline die binnenkort geopend wordt. Met hun methodologische en inhoudelijke tips konden we verder aan de slag.

Om de grote en kleine verhalen van de geschiedenis van Sint-Amandsberg beter te leren kennen, werden we op sleeptouw genomen door Frederik Vanderstraeten, Frank Cotman en Marc Boone. De wandeling leidde ons onder meer langs Campo Santo, de Dendermondse en Antwerpse Steenweg, het voormalige Gemeentehuis, Potuit en de Rozebroeken.

Stap 2: Naar het archief: op zoek naar informatie en beeldmateriaal

Om historisch beeldmateriaal op te sporen, bezochten we het Documentatiecentrum voor Streekgeschiedenis dr. Maurits Gysseling (kortweg DSMG) en Archief Gent.

Stap 3: Rode draad puzzelen, afbeeldingen selecteren en tentoonstellingsteksten schrijven

Van het vele materiaal dat we hadden verzameld, moesten we een overzichtelijke tentoonstelling maken. Welk verhaal wilden we vertellen en hoe bouwden we dat op? Welke thema’s moesten zeker aan bod komen? Wat zouden we noodgedwongen moeten schrappen? Welke beelden selecteerden we?

We besloten om vijf thema’s toe te lichten op basis van details in het schilderij van van Siclers: de Negenmeimarkt door de jaren heen, de geschiedenis van de paardenhandel (van luxepaard tot paardenworst), oriëntatie in het stedelijke landschap (skyline, molens en kapel), vertier op de markt (commedia dell’arte) en zien en gezien worden op de markt (mode doorheen de tijd).

Stap 4: Opbouw tentoonstelling

Nu kon de tentoonstellingsopbouw eindelijk beginnen ... met als resultaat: Sint-Amandsberg door de ogen van een achttiende-eeuwse zondagsschilder: een korte expo die de bezoeker gidst doorheen het rijke verleden van deze gemeente, de paardenhandel en het sociale leven op en rond de markt.

Nieuwsgierig naar het eindresultaat? De tentoonstellingsteksten kan je hier nalezen: